Wypalenie zawodowe właściciela firmy.
Po czym je rozpoznać? Jak sobie z nim poradzić?
Wypalenie zawodowe dotyczy nie tylko pracowników, ale też właścicieli firm. Jest to coraz częściej spotykane zjawisko, którego nie powinno się bagatelizować – brak reakcji może doprowadzić do depresji i tak samo jak
ona, wymaga, działania, terapii i zmian.
Ilość Polaków dotkniętych wypaleniem zawodowym nie jest dokładnie określona, a różne źródła podają zupełnie różne wartości (Medonet ok. 35%, Alert Medyczny 64% a Audit HR ponad 73%). Przypuszczalnie wynik zależny jest grupy, na której prowadzone były badania, a więc od wieku, wykonywanego zawodu czy regionu Kraju.
Badania te wykonywane były głównie na pracownikach, ale nikt nie przeprowadził konkretnych badań dotyczących wyłącznie przedsiębiorców. Być może dlatego, że wielu właścicieli firm wychodzi z założenia, że ich stan jest nieodłącznym elementem prowadzenia własnego biznesu. Być może też dlatego, że wielu przedsiębiorców popada w totalny pracoholizm i nie dostrzega problemu. Niestety jest to stan, który wpływa negatywnie na inne aspekty życia i nie powinno się bagatelizować objawów.
Uwaga – Nie będę wchodzić w tym artykule w kompetencje lekarzy, z którymi należy się skontaktować, gdy osoba w kryzysie wypalenia nie daje sobie rady z przytłaczającą codziennością.
Wskażę natomiast kilka kierunków działania, które mogą pomóc w lepszym działaniu i poukładaniu biznesu. Najważniejsze to nie poddawać się, reagować, dążyć do zmian.
Jakie objawy ma wypalenie zawodowe?
Jest szereg charakterystycznych dla wypalenia zawodowego objawów, które można podzielić na trzy kategorie: Objawy fizyczne, psychiczne i behawioralne.
Objawy fizyczne, czyli te, które odczuwa nasze ciało, to między innymi:
➡️ Ciągłe, przewlekłe zmęczenie, brak energii witalnych
➡️ Bóle mięśni przypominające te towarzyszące grypie (szyja, plecy, kark)
➡️ Częste, nawracające bóle głowy
➡️ Problemy żołądkowe typowe dla przewlekłego stresu (niestrawność, zgaga, zaparcia naprzemienne z biegunkami)
➡️ Zaburzenia snu (bezsenność, nawracające koszmary dotyczące przede wszystkim miejsca pracy i sytuacji z nim związanych)
➡️ Zmiany apetytu i wagi
➡️ Spadek odporności (częstsze infekcje – reakcja organizmu na stres)
Objawy psychiczne związane ze stroną emocjonalną, często są bagatelizowane lub niezauważane. Są to między innymi:
➡️ Pesymistyczne nastawienie, brak wiary w powodzenie działania, brak chęci do rozwoju i podejmowania nowych wyzwań. Mylnie nazywany „realistycznym widzeniem świata”
➡️ Znużenie, przyjmowanie wiadomości „na chłodno”, wyczerpanie emocjonalne.
➡️ Nadmierne obawy związane z pracą np. tzw. „syndrom niedzielnego popołudnia”, czyli lęk przed poniedziałkiem, pójściem do pracy
➡️ Lęk przed pójściem na urlop, ciągłe myślenie o pracy podczas dni wolnych
➡️ Dystansowanie się od pracy i ludzi, cynizm, obojętność
➡️ Utrata satysfakcji i motywacji z pracy, poczucie beznadziei, bezradności i pustki
➡️ Obniżone poczucie własnej wartości, umniejszanie swoim zasługom
➡️ Wahania nastrojów, drażliwość, popadanie w skrajne stany
Ostatnia kategoria objawów to te związane z naszym zachowaniem, czyli
➡️ Myślenie o zmianie pracy, przeglądanie „z ciekawości” ofert pracy
➡️ Bierność, spadek zaangażowania i aktywności w pracy, mniejsza wydajność
➡️ Odkładanie obowiązków na później, unikanie pewnych zadań, próba zrzucenia ich na innych
➡️ Unikanie kontaktu ze współpracownikami i przełożonymi
➡️ Częstsze sięganie po używki (alkohol, papierosy)
Jeśli większość z tych objawów występuje u ciebie i utrzymuje się od dłuższego czasu, pora skontaktować się z lekarzem, gdyż przeciąganie takiego stanu może go pogłębiać i doprowadzić do stanów depresyjnych czy samej depresji.
Jeśli widzisz problem i postanawiasz z nim walczyć, to już pierwszy krok do lepszego działania! Skonsultuj się z doradca biznesowym lub coachem biznesu, którzy pomogą ci ułożyć plan działania i będą wdrażać go w życie. Ale najpierw możesz spróbować działać na własną rękę, stosując metody, o których przeczytasz poniżej.
Po pierwsze – znajdź źródło problemu
Jeśli szukasz informacji na temat wypalenia zawodowego to znak, że już wiesz, że coś jest nie tak. Możliwe, że ktoś ci to zasugerował, na przykład rodzina lub lekarz. Ważne, że nazywasz problem po imieniu i następnym rokiem będzie decyzja, co z tym zrobić.
Cenne będzie spojrzenie na wszystko z dystansu i obiektywne określenie, co jest największym czynnikiem odpychającym cię od własnej firmy. Często są to problemy finansowe, problemy komunikacyjne (szczególnie z personelem), mocna konkurencja, jakieś niepowodzenia, sytuacje niesprzyjające działalności. Wszystko to połączone może naprawdę przytłaczać. Przypomnij sobie, dlaczego założyłeś tą firmę, jaką na początku dawała ci satysfakcję, gdzie widziałeś się za rok, dwa, co się przez ten czas zmieniło?
Więc pierwszy krok na lepsze życie firmy, to znalezienie realnego problemu i szukanie drogi do rozwiązania go.
Pamiętaj – właściciel pracuje nad firmą a nie w niej, uwolnij się od bycia więźniem własnego dzieła, nie tylko pieniądze się liczą, ale godne, szczęśliwe życie.
Po drugie – sprawdź finanse.
Finanse firmy są najważniejsze – w końcu po to prowadzi się biznes, żeby zarabiać. Oczywiście satysfakcja z pracy też równie istotna ale ona sama rachunków nie opłaci. Sprawdź koniecznie rentowność firmy w skali roku, porównaj zyski i straty z ostatnich lat, zrób skrupulatne analizy wszystkich bilansów. Rozpisz dokładnie wszystkie wydatki, nawet te najmniejsze, których z reguły nie ewidencjonujesz. Sprawdź, gdzie s a największe przestoje finansowe (np. wyeliminuj kontrahentów powodujących zatory).
W analizie finansowej ważnym czynnikiem jest pełna ewidencja (szczególnie w JDG, gdzie nie ma takich ograniczeń w wypłacaniu firmowych pieniędzy, jak w przypadku spółek). Istnieje wiele ciekawych aplikacji, ale czasem zwykły exel daje sobie najlepiej radę.
Raport o stanie finansów omów z księgowym lub doradcą biznesowym, który pomoże ci ustabilizować sytuację. Gdy szacunek wskaże, że firma jest nierentowna – poważnie przemyśl jej zamknięcie lub przebranżowienie. Likwidacji nierentownej firmy nie można traktować jako porażkę, a bardzo dojrzałą decyzję. Wbrew pozorom – łatwiej jest zamknąć, niż otworzyć biznes.
Wolisz słuchać niż czytać? Proszę Bardzo!
Po trzecie – higiena pracy
Higiena pracy jest niezwykle ważna szczególnie w przypadku właścicieli firm, którzy narażeni
są na ogromny stres związany z odpowiedzialnością za wszystko.
Mylona często z zasadami BHP (Bezpieczeństwo Higieny Pracy) które oparte są na przepisach prawa i regulacjach, a nad ich przestrzeganiem czuwa Inspektor BHP oraz Państwowa Inspekcja Pracy.
Higiena Pracy, związana z Work Life Balance, to szereg zasad, które maja za zadanie poprawę funkcjonowania, lepsze samopoczucie i co za tym idzie, większą wydajność. Są to między innymi:
– oddzielenie przestrzeni między życiem prywatnym a zawodowym
– efektywne zarządzanie czasem , skupienie na priorytetach, brak nadgodzin
– czas na rozwój osobisty
– delegowanie zadań i rozdzielanie obowiązków między pracowników
– stawianie na równi potrzeb własnych jak i firmy
– odstawienie używek na rzecz zdrowego i aktywnego trybu życia, dbałość o dobre posiłki i regularny ruch fizyczny.
O wadze tych, pozornie błahych, nawyków mówią psycholodzy i socjolodzy. Zachwianie równowagi między pracą a życiem prywatnym może prowadzić do wyczerpania, zmęczenia, nadmiernego stresu, pracoholizmu, problemów z relacjami w rodzinie.
Po czwarte – relacje
Wielu właścicieli firm zatrudniających pracowników, nie radzi sobie z zarządzaniem zespołem lub ma problemy w zachowaniu poprawnych relacji z podwładnymi. Niewiele się jednak mówi o tym, że dla wielu szefów zatrudnianie ludzi to ogromny stres. Szef, tak jak każdy człowiek, ma pewne cechy charakteru, niektórzy zwyczajnie nie potrafią rozmawiać swobodnie z ludźmi, inni odczuwają dyskomfort delegując zadania, jeszcze inni przez swoją niską samoocenę nie potrafią odmawiać pracownikom, co prowadzi do sytuacji absurdalnych i wręcz patologicznych.
Niepoprawne relacje powodują frustrację, stres, niewygodne sytuacje.
Gdy tak jest, warto zdecydować się na konsultację z doradcą biznesowym, coachem emocji, lub w poważniejszych przypadkach z psychoterapeutą. Dostępne są również szkolenia managerskie lub takie, w których pracuje się nad asertywnością.
Po piąte – rozwój
Postaw siebie na pierwszym miejscu i zainwestuj w swój rozwój. Czy to będzie nauka języka obcego, uprawienia na obsługę maszyny czy kurs grafiki komputerowej – każda forma rozwoju jest zalecana. Nie tylko poprawi się twoja wydajność i koncentracja, ale zwiększysz swoje kompetencje a co za tym idzie – samoocenę. A nie ma nic ważniejszego w firmie, niż pewny siebie i swojej wartości szef. Rozwój osobisty to również wartość dodana dla całej firmy – zawsze możesz uczyć swoich pracowników albo wpisać w ofertę firmy nową usługę.
Po szóste – odzyskaj satysfakcję
Ten punkt, choć ostatni, jest najważniejszy (i najtrudniejszy) dla zwalczenia wypalenia zawodowego. By do niego dojść, trzeba pokonać pierwsze 5 kroków. Odzyskanie satysfakcji z pracy może się zrealizować dużo szybciej, często jednak powodem kryzysu jest wypadkowa różnych problemów.
By odzyskać satysfakcję, musisz doprowadzić firmę do takiego stanu, który cię w pełni satysfakcjonuje, lub chociaż będzie mu bliski. Obejrzyj funkcjonowanie przedsiębiorstwa na chłodno, jak najbardziej obiektywnie się da. Spisz listę wad i zalet twojej firmy, zrób plan działania, poproś o pomoc konsultanta biznesowego czy specjalistę od budowania marki.
Jakie możesz zrobić działania, by praca sprawiała ci więcej satysfakcji?
➡️ zmień branżę lub profil działania firmy – nowe wyzwania to nowa adrenalina!
➡️ zainwestuj w rozwój – lepszy szef to lepsza firma
➡️ postaw na rozpoznawalność marki – buduj coś z sensem i misją
➡️ chwal się sukcesami – pokaż klientom, że warto z tobą działać
➡️ pozbądź się toksycznych ludzi ze swojego otoczenia
➡️ pracuj nad relacjami z personelem – oddziel prywatne relacje od zawodowych
➡️ zmień priorytety
➡️ uwierz w siebie
Każdy sukces wymaga czasu i skupienia. Nie irytuj się więc, gdy nie znajdziesz ukojenia już po kilku dniach. Dobrze przemyślana praca przynosi lepsze rezultaty.
Jeśli potrzebujesz wsparcia doradcy – jesteś w odpowiednim miejscu!
MegaMali – doradca biznesowy, który pomoże ułożyć nowy plan działania dla Twojej Firmy i będzie pilnował, byś ten plan
wdrożył w życie.
Improwizacja nie zawsze się sprawdza, szczególnie, gdy chodzi o finanse i prawidłowe funkcjonowanie firmy. Dlatego pomagamy mikro i małym przedsiębiorstwom stworzyć lepsze warunki do działania, by nie tylko zarabiać ale i czerpać z pracy przyjemność.
Potrzebujesz pomocy?
Szukasz więcej informacji o biznesie i przedsiębiorczości?
Dla takich ludzi jak Ty powstał kanał na YouTube, w którym mówimy o biznesie w prostych słowach!
